SKAT finder det på baggrund af sagens oplysninger sandsynliggjort, at hovedformålet med omstruktureringen ikke er skatteunddragelse eller -undgåelse. Endvidere ses de objektive betingelser samt grenkravet for grenspaltningen at være opfyldt.
Klassískt.Úrskurður yfirskattanefndar nr. 314/2007 – Opinber gjöld - frádráttur á móti námsstyrk
Í innsendri leiðréttingarbeiðni á skattframtali kvaðst kærandi hafa gleymt að geta um greidd skólagjöld í greinargerð sem fylgdi hefði skattframtalinu um frádrátt á móti styrk til náms, rannsóknar- eða vísindastarfa. Í úrskurði skattstjóra um málið tók hann fram að styrkir sem málið snérist um væru skattskyldir skv. 2. tölul. A-liðar 7. gr. TSKL. Með leiðréttingarbeiðni sinni hefði kærandi óskað eftir frádrætti á móti styrkjum vegna skólagjalda við Exeterháskóla. Skattstjóri taldi að kostnaður vegna náms sem lyki með prófgráðu væri persónulegur kostnaður sem kæmi ekki til frádráttar.
Yfirskattanefnd féllst á það með kæranda að henni beri frádráttur beins kostnaðar skv. 2. mgr. 30. gr. TSKL frá umræddum styrkjum, sbr. m.a. úrskurðaframkvæmd, enda hafi verið sýnt fram á fullnægjandi gögn því til sönnunar. Var því fallist á frádrátt sem nemur styrkfjárhæðinni.
---
Eftirfarandi leiðbeiningar er að finna á vef RSK:
2.6.4 | Frádráttur á móti náms- rannsóknar- og vísindastyrkjum |
| Reitur 149: Frádráttur á móti náms-, rannsóknar- og vísindastyrkjum. Ef gerð er krafa um frádrátt vegna beins kostnaðar á móti náms-, rannsóknar- eða vísindastyrkjum, skal færa frádráttinn í þennan reit. Frádráttur þessi getur ekki orðið hærri en styrkur sem talinn er til tekna í reit 131 í kafla 2.3. Heimilt er að draga frá kostnað á móti styrknum, þó ekki vexti af skuldum, afföll, gengistöp og fyrningu eigna. Gera skal sundurliðaða grein fyrir þessum kostnaði á sérstöku yfirliti sem fylgja skal framtalinu (sérstakt undirblað á vefframtali sem opnast þegar smellt er á Færa frádrátt). Heildarkostnaður skv. yfirlitinu færist síðan í reit 149. Ekki er heimilt að draga kaupverð tækja, s.s. tölva og tölvubúnaðar, frá styrkjum. Ef um atvinnurekstur er að ræða skal gera grein fyrir tekjum og frádrætti á RSK 4.10 eða RSK 4.11 ef rekstrartekjur eru hærri en 500.000 kr. | |
Björn Bjarnason hefur ítrekað sagt að ég hafi skrifað mig frá því að fjalla um skipan héraðsdómara á Norður- og Austurlandi með því að líkja þeim embættisgjörningi setts dómsmálaráðherra við stjórnarhætti nazista - með slíku gerðu menn sig einfaldlega marklausa og þannig væri komið fyrir mér í þessu máli.
Í leiðara Morgunblaðsins 10. janúar 2008 var því andmælt að tilvist dómnefndarinnar samkvæmt 12. gr. laga nr. 15/1998 um dómstóla setti veitingarvaldinu einhver takmörk. Þetta sé einfaldlega rangt, enda komi það hvergi fram í neinum lagatexta (leturbr.: S.L:), nefndin sé að draga til sín vald sem hún hafi ekki.
Við þessi ummæli gerði ég eftirfarandi athugasemd: „Hér skín; í taumlausa vildarhyggju þar sem einungis er áskilið að lög séu sett með formlega réttum hætti og þeim beri að framfygja með valdi hvert svo sem efni þeirra er. Valdboðið er sett í öndvegi; annað látið víkja. Með þetta að leiðarljósi er alræði og geðþótta opnuð leið og eru nærtækust dæmin frá Þýzkalandi eftir 1930." Hér er lagatextinn allsráðandi, rétt eins og aðrar réttarheimildir séu ekki til.
Þess er nú fyrst að geta að sú vildarhyggja (pósitífismi), að lög séu tæki valdsins hefur löngum sætt gagnrýni lögspekinga, siðspekinga og heimspekinga allt frá miðöldum, en hún sótti á og náði fullum tökum á mönnum á einveldisöld. Reyndar var hún mjög áhrifamikil allt fram yfir miðja 20. öld, enda trúðu menn að fulltrúalýðræðið og réttindaákvæði í stjórnarskrám myndu reisa henni skorður. Þetta reyndist ekki standast svo sem dæmin frá Þýzkalandi sýna - valdataka nazista - og viðhorf réttarheimspekinga eða lögspekinga breyttust, þannig að þeir tóku að gefa meiri gaum en áður grunngildum sem búa að baki réttarskipuninni.
Það birtist síðan í stjórnskipunarlögum og alþjóðasáttmálum með vaxandi áherzlu á mannréttindaákvæði, í almennri löggjöf, ekki sízt á sviði réttarfars og stjórnsýsluréttar og í tíðari skírskotun dómstóla til óskráðra meginreglna laga. Til viðbótar hefur verið lögð vaxandi áherzla en áður að skipta valdi milli stofnana til gagnkvæms aðhalds og þá ekki sízt að styrkja stöðu dómsvaldsins. Allt miðar þetta að því að takmarka vald, enda hefur reynslan sýnt að fulltrúalýðræðið gegni ekki því hlutverki sem skyldi.
Hér á landi hefur verið leitazt við að koma til móts við þá þróun sem lýst hefur verið með stjórnsýslulögum 1993 og stofnun embættis umboðsmanns Alþingis 1987. Með svokölluðum aðskilnaðarlögum 1989 var leitazt við að styrkja sjálfstæði dómsvaldsins og auðvelda dómsmálaráðherra að taka faglega ákvörðun, þannig að hann hefði óháða dómnefnd sér til fulltingis. Þetta er síðan ítrekað í núgildandi dómstólalögunum frá 1998.
Með grein minni 15. janúar sl. freistaði ég að útskýra þessa viðhorfsbreytingu sem meðal annars hefur sett mark sitt á lagasetningu og lagaframkvæmd hér á landi og þar var þróunin í Þýzkalandi nefnd sem einn áhrifaþáttur þeirra umskipta. Þessi breyting hefur greinilega farið framhjá Birni; hann trúir eins og einvaldshöfðingi á valdið og lögin sem tæki þess og samræmi við það er embættisskipan setts dómsmálaráðherra bæði lögleg og siðleg. En því til réttlætingar verður hann að slíta texta úr samhengi og fá þá niðurstöðu að ég hafi líkt dómaraskipan setts dómsmálaráðherra við stjórnarhætti nazista.
Ákvörðun getur verið gagnstæð lögum og góðum siðum, en með því er henni ekki jafnað við ógnarverk nazista. Og til þess að hnykkja á órum sínum vitnar Björn til þingmanns á Evrópuþinginu Daniels Hannans að nafni sem líkti fundarstjórn þingforseta sem vildi takmarka málþóf hans við stjórnlagarof nazista 1933, og var vikið úr þingflokki sínum.
Nú er rétt að menn íhugi hvort það sé sambærilegt að beina slíkum fjölmælum beint til þingforseta sem er að gæta þingskapa, eða nefna þróun í Þýzkalandi eftir 1930 sem einn meðal fleiri orsakaþátta í þeirri viðhorfsbreytingu að réttarheimspekingar hurfu frá gallhörðum vildarrétti að siðferðilegum grunngildum réttarskipunarinnar. Þetta ræða þýzkir lögfræðingar opinskátt án þess að skrifa sig út úr umræðunni eða gera sig marklausa.
Hér er gott dæmi um hvernig maður sem skortir rök reynir að víkja sér undan orðræðu. Jafnframt varpar þetta nokkru ljósi á stjórnmálaumræðu á Íslandi.
Höfundur er lagaprófessor.
"Egill: Ég ætla að klára þetta. Ég verð að nefna eitt mál. Það er skipun dómara í Norðurlandi eystra. Telurðu að þetta mál hafi skaða flokkinn, Sjálfstæðisflokkinn?Björn Bjarnason: Mér sýnist nú ekki í sjálfu sér kannanir sýna það. Ég tel í grunninn sé þetta mál deila á milli framkvæmdavaldsins og dómsvaldsins. Í grunninn er það þannig að dómararnir vilja ráða því hverjir eru dómarar og þeir sætta sig illa við að ráðherrar komi að því og þeir eru að finna alls konar formúlur til þess að binda hendur ráðherrans. Stjórnskipunin bara gerir ekki ráð fyrir því. Stjórnskipunin gerir ráð fyrir að þeir geti sagt álit sitt um hæfi en það er ráðherrans að taka ákvörðun og ráðherrann getur haft aðrar upplýsingar heldur en þessi dómnefnd hefur og þegar hann fer inn í ráðuneytið og skoðar málið þá getur hann komið að málinu með öðrum hætti, haft aðrar upplýsingar heldur en nefndin sem segir álit sitt og þess vegna haft mjög skýr rök fyrir sinni niðurstöðu.
Egill: Held ég að mönnum beri saman um að ráðherrann hafi mátt gera þetta en það er spurning síðan hvort að það hafi verið siðlegur gjörningur ...?
Björn Bjarnason: Jú auðvitað var þetta siðlegt og löglegt en menn geta deilt um þetta pólitískt og það hefur verið reynt að deila um þetta pólitískt í einn mánuð. Mig minnir að þetta hafi gerst, hvað 20. desember nú er kominn 3. febrúar.
Egill: Menn eru ekki alveg búnir að gleyma þessu strax.
Björn Bjarnason: 3. febrúar og reynt að halda þessu vakandi allan janúarmánuð í von um að draga úr fylgi Sjálfstæðisflokksins örugglega því að það er ekki ...
Egill: Er þetta bara notað, eitthvað sem er notað til þess að koma höggi á ykkur?
Björn Bjarnason: Mér sýnist að pólitískir andstæðingar okkar hafi gert það. Hvað gerist þegar skoðanakönnun kemur um fylgi flokkanna? Sjálfstæðisflokkurinn eykur fylgi sitt. Þannig að ef við ætlum að ...
Egill: Pétur Hafstein og Sigurður Líndal eru ekki pólitískir andstæðingar Sjálfstæðisflokksins."
